Diyalektik davranış terapisi, başta sınır kişilik bozukluğu olmak üzere duygu düzenleme güçlükleri ve kendine zarar verme davranışlarıyla karakterize bozukluklarda kullanılmak için geliştirilmiş bir çeşit bilişsel davranışçı terapidir.
Diyalektik davranış terapisinin temel hedefleri bireye anda kalma, stres ve sıkıntı ile sağlıklı başa çıkma stratejileri geliştirme, duygularını düzenleme ve ilişkilerini iyileştirme konusunda destek olmaktır. Bu hedefleri gerçekleştirmek için bireysel psikoterapi, bireysel veya grup beceri eğitimi ve seanslar arası telefon koçluğundan oluşmak üzere kapsamlı bir müdahale planı izler.
Bireysel psikoterapide birey haftalık seanslarla izlenir ve terapinin hangi aşamasında bulunulduğuna göre terapi hedefleri çeşitli tekniklerle gerçekleştirilir. Beceri eğitiminde bireye bilinçli farkındalık, duygu düzenleme, kişilerarası ilişkilerde etkinlik ve sıkıntı toleransı becerileri kazandırılır. Seanslar arası telefon koçluğu kapsamında ise birey gündelik yaşamındaki zorlu durumlarda terapiste ulaşır ve hangi becerileri nasıl uygulayabileceği konusunda yönlendirmeler alır.
Diyalektik davranış terapisinin temel diyalektiği kabul ve değişimdir. Birey ve terapist, kendini kabul etme ve yaşamaya değer bir hayat doğrultusunda gerekli değişiklikleri yapma arasındaki zıtlığı çözüme ulaştırmaya çalışır. Bireyler herhangi bir anda hem ellerinden geleni ve şimdiye kadarki öyküleri düşünüldüğünde mantıklı olanı yapmaktadır, ancak yaklaşımları her zaman etkin ve işlevsel olmayabilir. Diyalektik davranış terapisi bireyin deneyimini geçerli kılarak aynı zamanda etkinliğini ve işlevselliğini artırmaya çalışır. Hem bireysel psikoterapi hem de beceri eğitiminin içeriği kabul odaklı ve değişim odaklı müdahaleleri birleştirir. Kabul odaklı müdahaleler arasında geçerli kılma, bilinçli farkındalık ve radikal kabul gibi teknikler, değişim odaklı müdahaleler arasında ise bilişsel yeniden yapılandırma, davranış deneyleri, maruz bırakma gibi teknikler yer almaktadır.
Sınır kişilik bozukluğu, yeme bozuklukları, kronik ve tedaviye dirençli depresyon, intihar davranışları, kendine zarar verme davranışları, bağımlılık ve travma sonrası stres bozukluğunda diyalektik davranış terapisi tercih edilebilir. Diyalektik davranış terapisi, kullanılmak üzere uyarlandığı tüm belirti ve bozukluklarda araştırma desteğine sahip, kanıta dayalı bir terapidir.
Diyalektik davranış terapisi ciddi bir zaman taahhüdü gerektirmektedir. Bireyin bireysel psikoterapi seansları ve beceri eğitimi seanslarına katılması, terapistle seans arası telefon görüşmeleri yapması ve terapi ödevlerine uyum göstermesi beklenmektedir.